چين تمام تايوان را بخشي از خاك خود ميداند و علاوه بر اين با چندين كشور ديگر نيز مناقشات مرزي قديمي دارد. آنها از دهه ۱۹۹۰ تلاشهايي را براي حل اين منازعات قديمي از طريق مذاكرات انجام دادهاست. نوار مرزي چين و هند كه در كوههاي هيماليا قرار دارد مورد اختلاف دو كشور است و يكي از مهمترين اختلافات در مورد مرز دو كشور در ناحيه كشمير است. دو كشور در دهه ۱۹۶۰ بر سر منطقه اقصاي چين با هم وارد جنگ شدند كه جنگ با موفقيت چين به پايان رسيد و آنها بيشتر اين منطقه وسيع كوهستاني را به تصرف درآوردند. اقصاي چين در شمال كشمير منطقهاي خالي از سكنه است اما بهترين راه ارتباطي بين تبت و سين كيانگ محسوب ميشود. چين با بوتان نيز اختلاف مرزي دارد و دو كشور هنوز نتوانستهاند مرز خود را مشخص كنند.
چينيها همچنين در مورد حكومت بر جزاير متعدد واقع در سواحل شرقي و جنوبي با كشورهاي مختلفي از جمله ژاپن، تايوان، فيليپين و ويتنام اختلاف دارند. چين اختلافات مرزي مهمي نيز با اتحاد جماهير شوروي داشت كه حتي به جنگ كوتاهي در سال ۱۹۶۹ منجر شد. اما پس از دهه ۱۹۹۰ بيشتر اين اختلافات با امضاي معاهدات مرزي با كشورهاي بازمانده از فروپاشي شوروي حل و فصل شدهاست.
چين با وجود ايدئولوژي كمونيستي برگرفته از ماركس و نظريه هاي اصلاح شده مائو در باب كمونيسم يكي از دشمنان افراطي ايالات متحده سردمدار كشورهاي كاپيتاليست است؛گرچه در عرصه روابط ديپلماتيك تغيراتي مثبتي در سياست خارجي در پيش گرفته اما هنوز هم تا حد زيادي رويكرد خصمانه خودرا نسبت به غرب و ايالات متحده حفظ كرده،چين فعال ترين كشور در عرصه اتهام زني به ايالات متحده است يكي از اين روابط خصمانه چاپ و نشر سالانه بيست ميليون دلار تقلبي است كه به بازار اقتصادي ايالات متحده تزريق مي كند،رواج باند هاي مافيايي اقتصادي در آمريكا،همچنين عدم هماهنگي با سياست هاي اقتصادي كه به ايالات متحده در ثبات ارز آن كشور كمك مي كند همچنين عدم هماهنگي با سياست هاي خارجي ايالات متحده و بعضا بين المللي از ديگر موارد عدم هماهنگي چين با جامعه جهاني مي باشد،در زمان جنگ سرد در دهه پنجا و شصت ميلادي چين نگران عدم رشد نظامي خود بود و عمدتا چشم به ياري نظامي و مالي شوروي داشت پس از فروپاشي شوروي،چين از وابستگي اش به كمك هاي اقتصادي روسيه فعلي تا حد زيادي كاست اما هنوز هم نگران ارتباط بين روسيه ،هند ،با ايالات متحده است.
جمهوري خلق چين با ۱۷۱ كشور دنيا روابط ديپلماتيك و در ۱۶۲ كشور سفارتخانه دارد. جمهوري چين مشروعيت اين حكومت را زير سؤال برده و گروهي از كشورها نيز جمهوري چين (حكومت تايوان) را حكومت مشروع ميدانند و از برقراري روابط با جمهوري خلق چين خودداري كردهاند.
جمهوري خلق چين از سال ۱۹۷۱ به جاي جمهوري چين وارد سازمان ملل شد و كرسي دائم چين در شوراي امنيت نيز به آن واگذار شد. چين در گذشته يكي از اعضا و رهبران جنبش عدم تعهد بود و هنوز هم خود را مدافع كشورهاي در حال توسعه ميداند. اين كشور همراه با برزيل، روسيه، هند و آفريقاي جنوبي يكي از اعضاي گروه بريكس است كه از اقتصادهاي مهم در حال ظهور تشكيل شدهاست.
جمهوري خلق چين يكي از معدود دولتهاي سوسياليستي دنياست كه آشكارا مدافع كمونيسم است. اين دولت زير نظر حزب كمونيست چين و بر مبناي قانون اساسي چين اداره ميشود كه در سال ۱۹۸۲ تصويب شدهاست. حكومت چين به دليل محدوديتهايي كه در بسياري از زمينههاي اجتماعي از جمله آزادي رسانه، دسترسي به اينترنت، آزادي تجمع، حقوق باروري، آزادي تأسيس سازمانهاي اجتماعي و آزادي اديان برقرار كرده مورد انتقاد قرار گرفتهاست. رهبران چين نظام سياسي، ايدئولوژيك و اقتصادي كشور خود را به ترتيب با اصطلاحات «استبداد دمكراتيك مردمي»، «سوسياليسم با ويژگيهاي چيني» و «اقتصاد سوسياليستي بازار» توصيف ميكنند.
نظام سياسي چين از طريق دمكراسي نمايندگي و انتخابات برگزيده ميشود اما نظام انتخاباتي اين كشور بسيار متفاوت از نظام موجود در كشورهاي غربي است. سيستم انتخاباتي چينيها به صورت سلسلهمراتبي است. اعضاي كنگرههاي محلي خلق با رأي مستقيم تمام مردم انتخاب ميشوند اما اعضاي كنگرههاي رده بالاتر فقط با رأي اعضاي كنگره رده پائين خود انتخاب ميشوند. نظام سياسي چين به مقدار قابل توجهي مركززدا است يعني مقامات استاني و شهرستاني از خودمختاري قابل توجهي برخوردارند. به جز حزب كمونيست، حزبهاي ديگري هم در اين كشور وجود دارند كه در كنگره ملي خلق و كنفرانس مشورتي سياسي خلق نيز حضور دارند اما اكثريت قريب به اتفاق نمايندگان از حزب كمونيست چين انتخاب ميشوند و اپوزيسيون واقعي در مقابل آن وجود ندارد. با اين وجود حمايت مردمي از حكومت رضايت عمومي از شيوه مديريت كشور بالاست و بر اساس يك تحقيق در سال ۲۰۱۱ حدود ۸۰ تا ۹۵ درصد مردم از حكومت مركزي خود رضايت دارند.
حزب كمونيست چين در سال ۱۹۲۱ ميلادي تأسيس شده و از سال ۱۹۲۷ با حكومت كومينتانگ درگير بود. هرچند اختلافات داخلي كار چيانگ كاي شك را براي نبرد با كمونيستها سخت ميكرد اما جنگ در ابتدا به سود كومينتانگ پيش ميرفت تا اينكه در سال ۱۹۳۶ ژاپن به چين حملهور شد. در جنگ دوم چين و ژاپن (۴۵–۱۹۳۷) كه بخشي از جنگ جهاني دوم بود، يك ائتلاف اجباري بين كومينتانگ و حزب كمونيست براي مقابله ژاپن شكل گرفت. در طول اين جنگ حدود ۲۰ ميليون چيني كشته شده و موارد متعددي از جنايات وحشيانه جنگي از سوي سربازان ژاپني مشاهده شد. تنها در جريان اشغال شهر نانجينگ حدود ۲۰۰ هزار چيني قتلعام شدند. در سال ۱۹۴۵ ژاپنيها مجبور به تسليم بدون قيد و شرط در مقابل چين شدند و خاك اين كشور را ترك كرده و تايوان را نيز به جمهوري چين پس دادند. چين فاتح جنگ شده اما بر اثر جنگ ويران شده بود. بياعتمادي كمونيستها و مليگراها به يكديگر موجب شد تا خيلي زود جنگ داخلي از سر گرفته شود.
سون يات سن «پدر چين مدرن» سياستمدار و رهبرانقلابي چين در براندازي دودمان چينگ در انقلاب سال ۱۹۱۱ بود. در اوايل سال ۱۹۱۱ نيروهاي انقلابي به رهبري سون يات سن بر امپراتوري منچو پيروز شدند. وقتي جمهوري چين در سال ۱۹۱۲ تأسيس شد سون يات سن اولين رئيس جمهور چين شد. او كومينتانگ (حزب ملي) را تأسيس كرد و تا سال ۱۹۲۱ رهبر اين حزب بود. سون يات سن در سال ۱۹۲۱ در گذشت.
در سال ۱۹۱۵ رياستجمهوري به يوان شيكاي از فرماندهان سابق ارتش چينگ رسيد. وي خود را امپراتور چين خواند اما با طغيان عمومي و مخالفت ارتش خودش روبرو شد. شيكاي خيلي زود ناچار به استعفا شده و نظام جمهوري دوباره برقرار شد. با مرگ شيكاي در سال ۱۹۱۶ وضعيت كشور بسيار بههمريخته بود. دولت مستقر در پكن از نظٰر بينالمللي دولت چين محسوب ميشد اما تقريباً هيچكاره بود و بيشتر كشور تحت حكومت جنگ سالاران مختلف بود. در اواخر دهه ۱۹۲۰ كومينتانگ به رهبري چيانگ كاي شك با تلفيقي از عملياتهاي نظامي و مانورهاي سياسي زيركانه كشور را دوباره متحد كرده و تحت تسلط خود درآورد. كومينتانگ پايتخت كشور را به نانجينگ منتقل كرده و اعلام «قيموميت سياسي» كرد. اين اصطلاح به يك دوره انتقالي براي توسعه سياسي گفته ميشد كه در برنامهٔ سون يات سن براي تبديل چين به يك دولت دمكراتيك مدرن مطرح شده بود.
دودمان شانگ نخستين دودمان پادشاهي چين است كه وجود آن از نظر تاريخ امروزي ثابت شدهاست. خاندان شانگ بين قرن هفدهم تا يازدهم پيش از ميلاد بر دشتهاي كنارهٔ رود زرد در شرق چين حكومت ميكرد. متنهاي نوشته شده بر روي استخوان كه مربوط به ۱۲۰۰ پيش از ميلاد است قديميترين نمونه خط چيني را نشان ميدهد، كه نياي مستقيم حروف چيني امروزي است. پس از شانگ، دودمان جو به قدرت رسيد، كه بين قرن يازدهم تا پنجم قبل از ميلاد حكومت ميكرد. در اين دوران قدرت حكومت مركزي رفتهرفته توسط جنگ سالاران زميندار، كاهش يافت و با ضعف دودمان جو، دوران جنگهاي داخلي ۳۰۰ ساله فرا رسيد. بين قرن پنجم تا سوم پيش از ميلاد حكومتهاي مستقل متعددي در نقاط مختلف چين سربرآورده و با يكديگر وارد جنگ شدند. در اين دوران هفت حكومت قدرتمند در نقاط مختلف چين وجود داشت كه هر يك شاه، وزيران و ارتش خود را داشتند.
يافتههاي باستانشناسي نشان ميدهد كه انسانساهاي نخستين از ۲٫۲۴ ميليون تا ۲۵۰ هزار سال پيش در چين سكونت داشتند. در غاري نزديك پكن فسيلهايي از انسانها مربوط به ۶۸۰ تا ۷۸۰ هزار سال پيش كشف شدهاست. اين فسيلها متعلق به مرد پكني هستند كه از گونهٔ انسان راستقامت بوده و توانايي ساخت آتش را داشت. در همين غار بقاياي انسان خردمند (گونهٔ ما) نيز كشف شده كه قدمت آن به ۱۱ تا ۱۸ هزار سال پيش از ميلاد ميرسد. برخي از محققان معتقدند شكل اوليهاي از نوشتار از حدود ۳ هزار سال پيش از ميلاد در چين وجود داشتهاست.
در روايتهاي سنتي چيني نخستين دودمان پادشاهي كشور سيا نام دارد كه در حدود ۲۰۷۰ پيش از ميلاد پايهگذاري شد. مورخان در گذشته اين دودمان را افسانهاي ميدانستند اما كشف آثاري از اوايل عصر مفرغ در هِنان موجب شد ترديدهايي در اين مورد ايجاد شود. البته هنوز مشخص نيست كه آيا اين آثار به دودمان سيا مربوط است يا فرهنگ ديگري در همان دوران.
چين كلمهاي فارسي است و China نيز از همين كلمه مشتق شده و در قرن ۱۳ام ميلادي توسط ماركو پولو در اروپا رواج پيدا كرده است.[۱۰][۱۱] نام چين در زبان فارسي نيز از كلمه سانسكريت چينا (चीन) آمده است[۱۲] كه به عنوان نامي براي اين كشور در ۱۵۰ ميلادي به كار رفته است
چين با نام رسمي جمهوري خلق چين (به چيني: 中华人民共和国)، كشوري است كه در شرق قاره آسيا واقع شده است. اين كشور كه پرجمعيتترين كشور دنيا با بيش از۱٬۳ ميليارد نفر سكنهاست كه پر جمعيتترين كشور دنياست و توسط حزب كمونيست چين در قالب نظام تكحزبي اداره ميشود.[۱] اين حزب بر ۲۲ استان، ۵ منطقهٔ خودمختار، ۴ شهر با مديريت مستقيم (پكن، تيانجين، شانگهاي و چونگكينگ) و ۲ منطقهٔ اداري ويژهٔ بسيار خودمختارِ هنگ كنگ و ماكائو حكومت ميكند. پايتخت كشور پكن است.
جمهوري مردمي چين با حدود ۹٫۶ ميليون كيلومتر مربع سومين يا چهارمين كشور وسيع دنيا و دومين كشور بزرگ دنيا از نظر وسعت خاكي (بدون احتساب آبهاي داخلي) است.[۲]
چين چشمانداز طبيعي متنوعي دارد، از استپهاي جنگلي و بيابانهايي چون گبي و تكلهمكان در ناحيهٔ خشك شمالي نزديك به مغولستان و سيبري ِ روسيه گرفته تا جنگلهاي زيرگرمسيري در سرزمينهاي مرطوب جنوبي نزديك به ويتنام، لائوس و برمه. مناطق غربي كشور ناهموار است و رشتهكوههاي هيماليا و تيان شان مرز طبيعي آن را با هند و آسياي ميانه ترسيم ميكنند. در مقابل، نواحي شرقي اين كشور كمارتفاع است و با ساحلي به طول ۱۴٫۵۰۰ كيلومتر در جنوب شرقي با درياي جنوب چين و در شرق با درياي شرق چين همسايهاست كه در سوي ديگرش تايوان، كره و ژاپن قرار گرفتهاند.
تعداد صفحات : 0